In-het-wild-estafette
Herma Overweg, Coach to Nature
In de buurt van Diffelen
5 maart 2019 – 6 maart 2019
Angst voor de angst voor kou, angst voor het alleen met mijzelf zijn of voor het donkere bos heb ik niet. Ik hou er rekening mee dat dit zou kunnen gebeuren en dat ik er dan mee om ga. Goede spullen zijn belangrijk bij slecht weer en juist die heb ik ingepakt. Maar bijzonder genoeg, omdat anders was voorspeld, is het droog en schijnt zelfs de zon. De enige zorg die ik had was of ik nog wel in mijn anti-tekenbroek zou passen. Het spant erom.
Het bos van Hardenberg is mij bekend. In het stukje waar ik naar toe ga mag ik mét mijn bushcraft certificaat en bookingsbevestiging slapen en koken op een vuurtje. Ik denk erover een andere plek te kiezen voor mijn onderkomen, zodat ik ook echt een nieuwe ervaring zal hebben. Ik parkeer de auto, struin het bos in en kijk even bij het water. Een aalscholver vliegt weg en in de verte zwemmen twee meerkoeten. Het voorjaar dient zich al ruimschoots aan. De wilgentakken zitten vol met katjes. De windstoten van de dag ervoor hebben hier flink hun werk gedaan. Dode takken liggen her en der op de grond. Aan droog brandhout is geen tekort.
Ik loop dieper het bos in en hoor opvallend veel vogeltjes fluiten. Dit is me hier nooit eerder zo opgevallen, misschien omdat ik hier ook niet eerder in mijn eentje zo aandachtig aanwezig ben geweest. Er is nu niets wat me afleid. De vogeltjes twitteren rond dat er bezoek is van iemand met een te grote muts en een te strakke broek. Ik moet lachen om deze situatie en om mijn fantasie. Dat doet dan de natuur met me. Het maakt me melig.
Gaan waar de zon je brengt
Intussen sta ik toch weer op mijn vertrouwde slaapplek. Wat heeft mij daar naar toe getrokken? Ik ken mijn favoriete plek haast niet terug. Er is een dikke spar omgevallen precies naast de twee bomen waar mijn hangmat vaker tussen heeft gehangen. Het vormt nu een mooie beschutting tegen de wind, vol met kleine dode takjes om het vuur mee aan te krijgen. Ik voel me er gelijk weer thuis, maar dat is te gemakkelijk. De zon komt door en trekt mijn aandacht naar andere plekken. Ik besluit om verder te kijken.
Het is net alsof de zon een grapje met mij probeert uit te halen. Steeds als ik bij een plek kom waar de zon op schijnt, verdwijnt ze en duikt elders weer op. Zo loop ik een mooie route. Steeds een straaltje zon meepikkend en elke plek inspecterend. Is het beschut genoeg tegen de wind? Is er brandhout in de buurt? Twee bomen zo’n 5 meter uit elkaar en verder niet te veel obstakels om een veilige vuurplek te kunnen maken? Onderweg zie ik wildsporen zoals slaapplekken en pootafdrukken van reeën, maar ook veel omgevallen bomen en nieuwe die weer opkomen. Gaandeweg merk ik dat ik steeds meer aankom in de natuur.
Ik ben een rondje gelopen en dat betekent dat ik weer bij mijn eerste vertrouwelijke plek ben. Hier strijk ik neer. Het is nu toch wel een andere ervaring aangezien ik hier voor het eerst alleen ben en het uitzicht veranderd is door de omgevallen boom.
Zelf word ik er ook stil van
Als eerste maak ik een ruime vuurplek. Gelukkig kom ik vrij snel op het zwarte zand. Ook dit zit mee. Ik sprokkel veel droog hout van dun naar grof. Het ligt overal gewoon voor het oprapen. Het lijkt of de natuur iets met mij goed te maken heeft. Het gaat met zoveel gemak. Het leven is ook niet moeilijk, onze gedachten maken het ingewikkeld. De komende 24 uur ben ik alleen op die van mijzelf aangewezen en kan daarin maar het beste gaan samenwerken met de natuur.
Ik pak mijn twee billycans en wandel nu veel langzamer dan hiervoor richting het water. Ik probeer er geen geluid bij te maken en zet om en om iedere voet heel zachtjes neer. Ik adem bewust, diep in en lang uit via mijn neus. Mijn zintuigen staan open: ik ruik het bos, hoor de vogeltjes, voel de zon en zie hoe stil alles is. Zelf word ik er ook stil van. Bij het water aangekomen zie ik een houtstronk waar ik op ga zitten. Ik ben kalm, zit stil en voel me heel licht worden. Ik blijf me hier een poosje bewust van. En dan gebeurt het. Bij aankomst deze ochtend voelde ik me nog de vreemde eend, maar nu ik hier al even in het bos verblijf en stil word, voel ik me er meer een onderdeel van. Niet de omgeving is veranderd ten opzichte van vanochtend, maar ik begeef mij in een andere gemoedstoestand. Van aangekomen in het bos, inmiddels ook aangekomen bij mijzelf. Als er onverwerkte boosheid, verdriet of angst in mij zou zijn dan was nu het moment waarop dit aan het oppervlak zou kunnen komen om losgelaten te worden. Aan die ervaring had ik me een paar dagen geleden overgegeven. Op deze plek in dit moment voel ik eerst en vooral berusting, daarna bevrijding en vervolgens me enorm krachtig worden. De zon doet er nog een schepje bovenop en zet mij met een flinke zonnestraal precies in het licht.
Met mijn gevulde billycans loop ik voldaan terug. Een hommel vliegt een stukje met mij mee en houdt mij gezelschap. Ik had alles al voorbereid voor het vuur en het koken van het water. Hoe zou ik het vuur aanmaken? Ik zie nog wat berkenbast liggen en neem dit mee. In mijn tondel-zakje zit lucifer, een aansteker en een fire-steel. Ik steek een make-up-watje aan en leg er berkenbast op. Daarop de bundels met kleine takjes en.. vuur! Ik hang de billy’s erboven en laat nu het natuurwater minimaal vijf minuten koken. Ik sprokkel intussen nog wat hout bij en geniet!
Slapen onder een tarp
Terwijl ik mijn warme rooibosthee drink herinner ik het me weer. Met iets willen, denken of doen bereiken we niet deze vrije staat-van-zijn, waar onze energie van gaat stromen en we weer creatief worden als een kind. Hoe ik ook mijn best doe. Loslaten is wat nodig is, maar hoe is dan de meest voorkomende reactie. Het bos geeft ons allerlei geuren, geluiden en patronen, die een rustgevende en helende werking op ons hebben, waardoor loslaten natuurlijk gaat.
Ik haal mijn spullen om mijn onderkomen op te bouwen. Een tarp, hangmat, under blanket, matje, waterdichte slaapzakhoes en dubbele slaapzak. Ik vind het fijn om hieraan alle tijd te besteden. Vooral nu ik geen enkele druk meer voor wat dan ook voel. Als ik enkele houten haringen heb gesprokkeld en ook deze bevestigd zijn, staat het geheel er mooi bij. Hier zal ik vannacht lekker in slapen.
Het bos leeft. Ik ben er beslist niet alleen.
Het is nog vrij licht. Ik ga een wandeling maken, niet over de paden maar dwars door het bos. Deze keer een andere kant op. Misschien zie ik nog wild lopen in de schemering. Ook hier allerlei sporen. Het bos leeft. Ik ben er beslist niet alleen.
Het is donker als ik terug kom bij mijn plek. In de verte hoor ik een hond waaks blaffen. Ook dat is natuur. Zou deze me hebben opgemerkt? Waar komt het vandaan en is er iemand bij? Ja, nu werd ik me er even van bewust dat ik hier alleen en in het donker ben en niet meer kan zien wat er om mij heen is en gebeurt. Laat ik deze gedachten met mij aan de haal gaan of ga ik met de situatie om. Ik wacht eventjes met het opstoken van mijn vuur, totdat ik er zeker van ben dat deze hond en z’n baasje weg zijn. Vuur in een donker bos is natuurlijk van ver af goed te zien.
Stoken, dat kan ik wel
Even later brand het vuur weer hoog op. Stoken, dat kan ik wel. Maar erop koken is nog wel een kunst. De billycan met vijf minuten gekookt water valt om. Wat ik nog van het water kan redden doe ik in mijn kruik, zodat mijn slaapzak alvast kan voorverwarmen. Ik heb een stok nodig als steel voor in het jagerspannetje. Ik ga hierin een pannenkoek met spek en kaas bakken. Ook dit gaat dan weer niet zo vanzelf. De stok krimpt boven het vuur en de pan valt eraf. Twee pannenkoeken mislukken. Gelukkig heb ik nog wat herkansingen.
Ik staar in het vuur. Mooi hoe de vier elementen hier bij elkaar komen. Water, lucht, vuur en aarde, meer is er niet nodig. Leven op deze manier, maakt het zo eenvoudig. Het is goed om me dit te herinneren. Wat raken we in sommige situaties toch ver van onszelf, van onze natuur verwijderd. Ik mijmer over de betekenis hiervan voor mijzelf. Als alles natuur is en ik er mee in verbinding ben en we één geheel zijn, dan staat me ook alles ter beschikking om te gebruiken en er samen meer van te maken. Immers als je liefde deelt dan wordt het meer. Bij dit inzicht voel ik dat ik regie krijg over mijn eigen omstandigheden.
Ik stook ik het vuur nog eens flink op, zodat het dikkere natte hout dat er nog op ligt, opbrandt. Ik mag namelijk geen houtskool achterlaten in de natuur, want dat verteert niet en komt altijd weer tevoorschijn. Ik staar nog zo’n uur in de vlammen en kruip dan in mijn bed.
Ik ga eruit wanneer dit vanzelf gaat en niet vanwege kloktijd of psychische druk. Wat een rijk en vrij gevoel geeft dat!
Eenmaal uit mijn hangmat, loop ik naar het water om mij daar te wassen en water te halen. Al lopende merk ik dat ik me niet meer bewust hoef aan te passen aan het tempo van de natuur. Het gaat nu vanzelf. Mijn ademhaling is rustiger geworden. Wat een stilte is er hier. Terwijl ik op grote afstand het verkeer voorbij hoor razen op weg naar een bestemming, voel ik mij bevoorrecht hier in het bos te zijn.
Als stevig ontbijt bak ik eitjes met spek en leg er mijn laatste plakje kaas op. De stok in het jagerspannetje blijft nu goed zitten. Ik heb het vuur voor de laatste keer opgestookt, kook het theewater vijf minuten en zorg dat het verbrande hout helemaal opgaat. Voordat ik mijn onderkomen ga afbreken en de vuurplek helemaal opruim, maak ik nog eerst een wandeling rondom het water. Ik neem een plastic zak mee voor het afval wat ik op mijn wandeling zal tegen komen. Het geeft me een goed gevoel om iets terug te geven voor mijn fijne verblijf hier in dit bos en ondertussen over mijn ervaring te mijmeren.
Natuur is alles
Je kunt natuur op heel veel manieren natuur beleven. Als je ervan uitgaat dat natuur alles is, dan kun je het eigenlijk niet niet-beleven. Je kunt het je hooguit niet bewust zijn. Waarschijnlijk ben je er dan ook niet verbonden mee en kan het leven aanvoelen alsof je tegen de natuurlijke stroom aan het inzwemmen bent in plaats van dat dingen spontaan gaan. De afgelopen 24 uur heb ik middels bushcraft nauw samengewerkt met de natuur en werd ik me bewust van het effect hiervan op mijn eigen natuur. Wel ben ik veel bezig geweest met het draaiende houden van mijn kampje, zoals water halen, sprokkelen en koken. Fysiek actief zijn leidt af en helpt om uit je hoofd te komen, maar dit brengt me nog niet automatisch in een staat van louter zijn. Mijn aandacht viel enkele jaren geleden op de Japanse term shinrin-yoku ‘baden in de atmosfeer van een bos. Forest Bathing.
Ik heb tijdens mijn avontuur heel veel opgeschreven. Dit hielp me mijn waarnemingen te verfijnen en meer in het moment aanwezig te zijn. Deze blog is het resultaat hiervan, maar ik sluit graag af met een haiku. Een van oorsprong Japans meditatief natuurgedicht bestaande uit 17 lettergrepen, verdeeld over drie zinnen met vijf, zeven en vijf lettergrepen:
Spontaan in het wild
spelend met water én vuur
hervind ik mijzelf.